Điều trị xơ gan theo từng nguyên nhân

Nguyên nhân gây xơ gan rất nhiều, với mỗi nguyên nhân sẽ có biện pháp điều trị khác nhau
Nguyên nhân do virus viêm gan B, C:
Phải dùng các thuốc diệt vi rus hoặc làm virus ngừng phát triển. Có nhiều loại thuốc diệt virus:

- Các thuốc giống Nucleotid:
Các thuốc này có tác dụng diệt virus viêm gan.Đối với virus viêm gan B có các thuốc: Zefix,Adefovir,Entecavir,Baraclude,cavirel…Đó là những thuốc được dùng để điều trị HIV/AIDS, nhưng lại có tác dụng với virus viêm gan B.Đối với viêm gan C có các thuốc: Vidarabin,Ribavirine…

- Các thuốc nhóm Interferon:
Interferon (anpha 2a hoặc anpha 2b),interferon do các bạch cầu tiết ra, nó có tác dụng kìm hãm sự phát triển của virus B và C,làm cho chúng không nhân lên được, trên cơ sở đó sức miễn dịch của con người sẽ tiêu diệt chúng. Interferon tiêu diệt virus kém hơn các Nucleotid đã đề cập ở trên và có thể gây ra một số phản ứng phụ như sốt, nhức đầu, hạ bạch cầu,trầm cảm.Tuy nhiên nó lại có một số tác dụng tốt hơn các Nucleotid như chống hoặc dự phòng xơ gan biến thành ung thư gan,không bị kháng thuốc như các nucleotid. Dùng Interferon để diệt virus  ở người xơ gan phải hết sức thận trọng,chỉ dùng cho những người xơ gan còn bù,còn đối với những người xơ gan mất bù, xơ gan trong giai đoạn tiến triển không được dùng.

Gần đây, người ta sản xuất loại peg- Interferon có tác dụng tốt, ít tác dụng phụ hơn, mỗi tuần chỉ phải tiêm một mũi thay vì tiêm 3 mũi đối với Interferon thông thường. Thực ra, đây cũng chỉ là Interferon thông thường nhưng được bổ sung một chất để làm giảm tác dụng phụ của Interferon thông thường và giữ cho Interferon chậm bị đào thải.Do đó mà giá thành đắt hơn Interferon thông thường tới 4- 5 lần.

- Thymodin:

Là chất chiết xuất từ tuyến vú,nó cũng có tác dụng tăng cường miễn dịch để chống viêm gan B,C như Interferon, ở thị trường nước ta thuốc này chưa được nhập vào nên không có, một số nước khác thích dùng thuốc này hơn Interferon.Lưu ý khi dùng các thuốc trên phải định lượng virus trong máu khi nào virus trong máu cao trên 104 copie thì mới phải dùng thuốc điểu trị diệt virus,còn nếu dưới 104 copie thì không phải dùng thuốc diệt virus,chỉ cần theo dõi bệnh.Việc định lượng virus trước khi điều trị là hết sức cần thiết để theo dõi sự phát triển của virus sau khi điều trị,để biết biện pháp điều trị đang theo đuổi có kết quả hay không
Nguyên nhân do bệnh tự miễn:
Cơ thể tự sinh ra  kháng thể chống lại tế bào gan của chính mình.Trong trường hợp này phải dùng Corticoide, thuốc thường dùng nhất là Pretnisolon,bệnh nhân không nên tự dùng thuốc này mà phải theo sự chỉ định của bác sỹ và phải theo dõi định kỳ,bởi vì dùng thuốc này phải dùng lâu dài,do đó dễ có tác dụng phụ.Lưu ý corticoide chỉ có tác dụng trong giai đoạn còn bù,xơ gan ở giai đoạn mất bù không còn tác dụng nữa.

Nguyên nhân do sán lá: Phải dùng thuốc tẩy sán lá, thậm chí có trường hợp phải phẫu thuật bơm thuốc vào đường mật để tẩy sán ra, có trường hợp người ta đã lấy ra được một bát to sán lá gan.
Nguyên nhân do rượu:

Cách tốt nhất và đơn giản nhất là bỏ hẳn rượu bia và các thức uống có cồn.Nếu vừa chữa xơ gan mà cứ uống rượu(dù ít) thì cũng hòan tòan không có kết quả.

Nguyên nhân do sỏi mật:
Đặc biệt sỏi trong gan, sỏi mật lâu ngày sẽ gây viêm xơ đường mật rồi dẫn đến xơ gan.Do đó, phải lấy hết sỏi mật,xơ gan sẽ giảm bớt. Có thể lấy sỏi mật bằng nội soi tá tràng ngược dòng hoặc phẫu thuật,sau đó dùng các thuốc chống sỏi tái phát. Lấy sỏi mật, nhất là sỏi mật trong gan là một kỹ thuật hết sức phức tạp.

Nguyên nhân do rối loạn chuyển hóa sắt và đồng:
Nói cách khác là cơ thể chứa sắt và đồng quá mức cần thiết, hoặc cơ thể thừa sắt và đồng.Sắt và đồng thừa gây lắng đọng ở gan và gây xơ gan.Do đó, phải dùng thuốc đẩy sắt và đồng ra khỏi cơ thể qua thận,ăn các thức ăn chứa ít sắt và đồng như các loại thịt, rau muống.Biện pháp cơ bản nhất là phải lọc máu hay thay máu định kỳ mỗi tháng một lần.Lọc máu là biện pháp lý tưởng nhưng giá thành khá cao. Lọc máu giúp người bệnh không mất hồng cầu,bạch cầu sau khi lọc,phần dịch có chứa sắt, đồng sẽ bỏ đi,phần tế bào máu của họ sẽ được truyền lại vào cơ thể.

Các biện pháp điều trị đặc hiệu trên cũng chỉ làm cho xơ gan bớt tiến triển nặng thêm mà thôi, chứ không thể làm cho hết xơ gan và trở về bình thường như người khỏe mạnh được .

TS. Trần Quỳnh Đức